Ο Τάκης Ευσταθίου με ρίζες από τον Πόντο, τη Ρωσία και τη Μυτιλήνη γεννήθηκε στην Αθήνα στις 26 Αυγούστου 1944. To 1963 ακολούθησε την οικογένειά του στην Αμερική, όπου ύστερα από πρόσκληση της θείας του που ήταν εγκατεστημένη εκεί, έγιναν δεκτοί ως ρώσοι πρόσφυγες. Η οικογένεια εγκαταστάθηκε στη Νέα Υόρκη.
Από το blog της Τέτης Σώλου
Αμέσως τον τράβηξε η τέχνη. Εργάστηκε σε καλλιτεχνικά στούντιο, έκανε σπουδές στο θέατρο και συμμετείχε σε παραστάσεις του Greek Repertory Theater του Αδαμάντιου Λαιμού. Σε ηλικία 23 χρόνων έπαιξε στο θέατρο τον ρόλο του συζύγου στη «Νανά» του Εμίλ Ζολά και του αξιωματικού υπηρεσίας στη «Χαρτοπαίκτρα» του Δημήτρη Ψαθά και αργότερα στο «Νησί της Αφροδίτης» τον ρόλο του Νιξ, σε σκηνοθεσία Γιάννη Μαυρογιαννόπουλου. Σε μία θεατρική παράσταση συνεργάζεται με τη Ρέα Μανέλη, κόρη του ηθοποιού Φραγκίσκου Μανέλλη, και με τη Ρίκα Διαλυνά. Σε κάποια από τις θεατρικές βραδιές γνωρίζει τη γλύπτρια Chryssa (Χρύσα Βαρδέα), που μετά την παράσταση κάλεσε ορισμένους από τους καλλιτέχνες στο στούντιό της.
Στο Πειραϊκό Θέατρο του Δημήτρη Ροντήρη, στη Madison Square Garden Theatre, έπαιξε πλάι την Έλσα Βεργή και τον Κωνσταντίνο Φράγκο.
Το 1964 γνωρίστηκε με τον Νίκο Ίκαρη, τον γλύπτη που έχει φιλοτεχνήσει το έργο Ίκαρος, που βρίσκεται στην είσοδο του λιμανιού της Ικαρίας και εργάστηκε ως βοηθός του. Το ενδιαφέρον του επικεντρώθηκε στους εικαστικούς καλλιτέχνες, ζωγράφους και γλύπτες.
Λίγο αργότερα γίνεται βοηθός και συνεταίρος σε αντικερί.
Γνωρίζεται με τον Αλέξανδρο Ιόλα και τον βοηθό του Μπρους Τζάκσον. Επισκέπτεται συχνά την Alexander Iolas’ Gallery στο Μανχάταν, σε εγκαίνια και εκθέσεις και επιμελείται την τοποθέτηση των έργων. Από τον Ιόλα παίρνει πολύτιμες συμβουλές και κάνει τη γνωριμία του Άντι Γουόρχολ με τον οποίον συναντιούνται σε διάφορες εκδηλώσεις και κοσμικά κέντρα.
Στις αρχές του ’70 αγόρασε πολλά από τα έργα που δεν πήρε μαζί του ο Ιόλας, όταν ήρθε για να εγκατασταθεί στην Ελλάδα.
Το 1970 ο Τάκης Ευσταθίου επέστρεψε στην Ελλάδα μαζί με τον συνεργάτη του Γιάννη Πόζνιακοφ. Ο Γιάννης Πόζνιακοφ έχει υπογράψει στις αρχές της δεκαετίας του ’60 παιδικά βιβλία (Childrens of God κ.ά.), που έχουν εκδοθεί από τις εκδόσεις Simon and Shuster. Οι δυο τους ανοίγουν γκαλερί Ελληνικές Δημιουργίες στην οδό Βουλής 36, απέναντι από τη σχολή Βακαλό, με πίνακες, αντίκες και διάφορα συλλεκτικά αντικείμενα.
Μετά από ένα χρόνο παραμονής στην Ελλάδα, επέστρεψε στη Νέα Υόρκη, όπου το 1973 άνοιξε συνεταιρικά μια γκαλερί στη 57th Street και Sixth Avenue. Η γκαλερί ονομάστηκε Tchernov, από το όνομα της γιαγιάς του συλλέκτη.
Ο Τάκης Ευσταθίου μέσα από την γκαλερί του ανέδειξε ρώσους καλλιτέχνες που έφευγαν από τη Ρωσία και έβρισκαν ελευθερία στην Αμερική. Η γκαλερί σημείωσε μεγάλη επιτυχία. Ο Τάκης Ευσταθίου έκανε τη γνωριμία του Γιώργου Κωστάκη, (του μεγαλύτερου συλλέκτη της ρωσικής πρωτοπορίας, του οποίου τη μεγάλη συλλογή έχει αγοράσει η μονή Λαζαριστών), με τον οποίο διατήρησε αλληλογραφία.
Το 1973 γνώρισε τη σύζυγό του. Το 1974 συνδέθηκε με τον ζωγράφο Χρήστο Καρράς. Η γκαλερί Tchernov φιλοξένησε ατομική έκθεση του ζωγράφου.
Ο Τάκης Ευσταθίου γνώρισε σημαντικές προσωπικότητες της τέχνης: τον Μιχάλη Λεκάκη, γνωστό γλύπτη της διασποράς, τον Νάσο Δάφνη, ζωγράφο της Λίο Καστέλι της μεγάλη γκαλερί που ανέδειξε καλλιτέχνες της ποπ αρτ, τον Μίκη Θεοδωράκη και άλλους.
Η Tchernov για δύο χρόνια γνώρισε μεγάλη επιτυχία, αλλά το οικονομικό πρόβλημα που αντιμετώπιζε τότε η Αμερική είχε δημιουργήσει άσχημες συνθήκες για τους χώρους τέχνης και η γκαλερί έκλεισε.
Η Tchernov, αν και βραχύβια, άφησε το αποτύπωμά της στον Τάκη Ευσταθίου και στις μελλοντικές του αναζητήσεις. Δίπλα στην γκαλερί υπήρχε το ιαπωνικό βιβλιοπωλείο Tokyo Shoten και ακριβώς απέναντι το Nippon Club. Σχετίστηκε με Ιάπωνες, πολλοί από αυτούς έγιναν πελάτες της γκαλερί και οργάνωσε εκθέσεις στην Ιαπωνία με σύγχρονη αμερικανική τέχνη.
Η σχέση με την Ιαπωνία είχε πια δημιουργηθεί, ωστόσο η γνωριμία με τον Λευκάδιο Χερν δεν έχει γίνει ακόμα. Για τους Ιάπωνες ο Λευκάδιος Χερν είναι γνωστός μόνο με το ιαπωνικό όνομά του Γιακούμο Κοϊζούμι.
Στη συνέχεια, το 1978, ο Τάκης Ευσταθίου άνοιξε γκαλερί στη Madison Avenue και στους 74th Street, που την ονόμασε Ericson, από τον πρωτότοκο γιό του Έρικ, που είχε γεννηθεί τον Ιούλιο του 1976. Εκεί γνώρισε σημαντικούς καλλιτεχνες και ήταν ο πρώτος γκαλερίστας, που ανέδειξε νέους καλλιτέχνες σ’ εκείνη την περιοχή των καταξιωμένων καλλιτεχνών. Το όνομα Ευσταθίου γίνεται πολύ γνωστό.
Την ίδια χρονιά κάνοντας μια συμφωνία με το Stanford Museum του Κονέκτικατ, για να εκθέσει τις ακουαρέλες του Θεόδωρου Στάμου, γνωρίζεται με τον μεγάλο Λευκαδίτη ζωγράφο. Από τότε συνδέθηκαν με δεσμούς φιλίας και συνεργασίας, μέχρι τον θάνατο του ζωγράφου το 1997.
Ο Τάκης Ευσταθίου γίνεται σύμβουλος του Στάμου και ο Στάμος γνωρίζει στον Ευσταθίου τον Λευκάδιο Χερν.
Ο Τάκης Ευσταθίου γίνεται σύμβουλος του Στάμου και ο Στάμος γνωρίζει στον Ευσταθίου τον Λευκάδιο Χερν.
«Κόσμημα-Αντικόσμημα» της ιστορικού Μαρίας Κοτζαμάνη, 1979
Ο ζωγράφος περνάει έξι μήνες το χρόνο στην Ελλάδα και άλλους έξι στην Αμερική. Ανέφερε στον Τάκη Ευσταθίου ότι το σπίτι του στη Λευκάδα είναι κοντά στο σπίτι του Λευκάδιου Χερν. Του μίλησε για τη ζωή του συγγραφέα και για τις βαθιές σχέσεις του με την Ιαπωνία. Ο Τάκης Ευσταθίου άρχισε να ασχολείται με τον Χερν, να διαβάζει βιβλία του και στα τέλη της δεκαετίας του ’80 ταξίδεψε στη Λευκάδα και αντίκρυσε το άγαλμα του Χερν στην πλατεία, όπου είναι οι προτομές των Λευκαδιτών ποιητών (Βαλαωρίτη, Σικελιανού).
Στις αρχές της δεκαετίας του ’90, ο Τάκης Ευσταθίου εγκαινιάζει συνεργασία με την γκαλερί Hiro του κ. Φούτζι στο Τόκυο. Λίγα χρόνια νωρίτερα οι δυο τους είχαν επαφές στη Νέα Υόρκη με τον Θεόδωρο Στάμο. Αργότερα τον επισκέφθηκαν στη Λευκάδα. Εκείνος πολύ περήφανος για τον Λευκάδιο Χερν τους ξεναγεί στη Λευκάδα, τους δείχνει το σπίτι που γεννήθηκε ο συγγραφέας. Αναχωρούν για τη Νέα Υόρκη. Ο Θεόδωρος Στάμος καθιστά τον Ευσταθίου αποκλειστικό αντιπρόσωπό του στην Άπω Ανατολή.
στο σπίτι-στούντιο του τελευταίου στη Λευκάδα, 1995.
Οι δύο γκαλερίστες συμφωνούν να κάνουν μία έκθεση για τον μεγάλο καλλιτέχνη στο Τόκυο. Ο Θεόδωρος Στάμος θα ακολουθούσε στην Ιαπωνία, γιατί είχε όνειρο ζωής να επισκεφθεί το Κυότο με τους πέτρινους κήπους του και το σπίτι του Χερν στο πανέμορφο Ματσούε. Το όνειρό του έμελλε να μην πραγματοποιηθεί. Λόγοι υγείας του απαγορεύουν τη μετακίνηση. Η έκθεση έγινε χωρίς την παρουσία του το 1996.
Την ίδια χρονιά ο Τάκης Ευσταθίου ταξιδεύει με τον Μασάκι Νόντα και τον Μπομπ Μπιάνκι στην Ιαπωνία και κάνει τη γνωριμία του Μπον Κοϊζούμι, του δισέγγονου του Λευκάδιου Χερν. Ο Μπον Κοϊζούμι τους ξενάγησε το σπίτι του συγγραφέα και στο μουσείο προς τιμήν του και τους φιλοξένησε με το ιαπωνικό τυπικό.
Ο Τάκης Ευσταθίου έρχεται σε επαφή με τον γλύπτη Μασάκι Νόντα. Είναι γνωστοί από τη δεκαετία του ’90. Είχαν ταξιδέψει μαζί στη Λευκάδα, στους Δελφούς, στην Ιαπωνία και στη Γαλλία όπου είχαν εκτεθεί έργα του Θεόδωρου Στάμου, του γλύπτη, καθώς και του Γιάκοφ Μπιλ. Ο Μασάκι Νόντα είναι ο κατάλληλος καλλιτέχνης για να φιλοτεχνήσει το έργο που του προτείνει ο Τάκης Ευσταθίου. Ένα γλυπτό που να συμβολίζει το ελεύθερο πνεύμα του Λευκάδιου Χερν: The Open Mind of Lafcadio Hearn.
Από το 2005 ήδη έχει τοποθετηθεί στους Δελφούς, με πρωτοβουλία του Τάκη Ευσταθίου και σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Πνευματικό Κέντρο Δελφών, το γλυπτό του Μασάκι Νόντα «Ο καθρέφτης του Απόλλωνα», που αντανακλά τον ήλιο που η θεά Αματεράσου γεννάει στη μακρινή Ιαπωνία και τον στέλνει να δύσει στην Ελλάδα.
Ο Μπον Κοϊζούμι και η σύζυγός του Σόκο συνοδευόμενοι από τον Τάκη Ευσταθίου επισκέπτονται τη Λευκάδα και τα Κύθηρα, όπου βρίσκεται το πατρικό σπίτι και ο τάφος της Ρόζας Κασιμάτη, της μητέρας του Λευκάδιου Χερν.
Στη συνέχεια επισκέπτονται τους Δελφούς και κατόπιν την Αθήνα, όπου έχουν συνάντηση στο Αμερικανικό Κολέγιο. Το Κολέγιο δέχτηκε την έκθεση The Open Mind of Lafcadio Hearn, καθώς και το άγαλμα που θα φιλοτεχνούσε ο Μασάκι.
Το 2009 έγιναν τα αποκαλυπτήρια στο Αμερικανικό Κολέγιο, που συνοδεύτηκαν από διάφορες εκδηλώσεις και με έκθεση σπουδαίων ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών, την οποία επιμελήθηκε ο Μεγακλής Ρογκάκος.
Ανάμεσα στις άλλες εκδηλώσεις, οι παρευρισκόμενοι είχαν την τύχη να παρακολουθήσουν την Τελετουργία του Τσαγιού, για την πραγματοποίηση της οποίας είχε ταξιδέψει ειδικά από την Ιαπωνία μεγάλος δάσκαλος. Τα πανάκριβα σκεύη της τελετουργίας, καθώς και τα τατάμι (τα χαλάκια) ήταν προσφορά του δήμαρχου της Ματσούε, που τα είχε αγοράσει γι’ αυτό τον σκοπό.
μπροστά στη βιτρίνα με τη συλλογή των βιβλίων, δωρεά του Τάκη Ευσταθίου
Η έκθεση The Open Mind of Lafcadio Hearn σημείωσε μεγάλη επιτυχία. Μεταφέρθηκε στη Λευκάδα και το 2010 στο Ματσούε με την ίδια επιτυχία.
Στο Ματσούε είχε προηγηθεί η Special Exhibition of Lafcadio Hearn Memorial Museum του 2009 με δώρα του Τάκη Ευσταθίου, που μετά συνέχισε στο νησί Όκι.
Οι δεσμοί με την Ιαπωνία γίνονται πιο στενοί. Η χώρα που ανατέλλει ο ήλιος και η χώρα που δύει ενώνονται με βαθύτερες σχέσεις.
Οι δεσμοί με την Ιαπωνία γίνονται πιο στενοί. Η χώρα που ανατέλλει ο ήλιος και η χώρα που δύει ενώνονται με βαθύτερες σχέσεις.
Ο πίνακας που διακρίνεται αριστερά είναι φιλοτεχνημένος από τον γιο του Λευκάδιου
Ο γλύπτης Μασάκι Νόντα το 2010 φιλοτεχνεί το έργο «The spirit of Hermes». Το έργο είναι σύμβολο ειρήνης και δωρίζεται από τον Τάκη Ευσταθίου και τον γλύπτη στον δήμο του Μαραθώνα για την επέτειο των 2.500 χρόνων από την ιστορική μάχη. Σε συνεργασία με τον δήμαρχο Μαραθώνα Σπύρο Ζαγάρη, το άγαλμα τοποθετείται στην αφετηρία του Μαραθώνιου.
Το 2011 η έκθεση The Open Mind of Lafcadio Hearn μεταφέρεται στο Nippon Club στη Νέα Υόρκη. Περιλαμβάνει έργα τέχνης και πρώτες εκδόσεις βιβλίων του Χερν από τη συλλογή του Τάκη Ευσταθίου.
Τον Νοέμβριο του 2011 τα κρασιά Γεροβασιλείου οργάνωσαν στη Θεσσαλονίκη διήμερο συμπόσιο, στο οποίο παρευρέθηκαν ο Μπον και η Σόκο Κοϊζούμι και ο Τάκης Ευσταθίου. Το συμπόσιο είχε μεγάλη επιτυχία και προβολή. Την ίδια μέρα, στην Αθήνα, στο Ωνάσειο Ίδρυμα ο Παναγιώτης Ράπας παρουσίασε την ταινία κινουμένων σχεδίων The Fountain of Youth, σε μουσική Δημήτρη Παπαδημητρίου, βασισμένη πάνω στο ιαπωνικό παραμύθι με τον ίδιο τίτλο που μετέγραψε ο Λευκάδιος Χερν στα αγγλικά.
Το 2012 η έκθεση The Open Mind of Lafcadio Hearn μεταφέρθηκε στη Νέα Ορλεάνη και στεγάστηκε στο Tulane University, που διαθέτει τεράστια συλλογή βιβλίων.
Τον Δεκέμβριο της ίδιας χρονιάς στη Γιορτή των Παραμυθιών που οργάνωσε το Ευγενίδειο Ίδρυμα, οι επισκέπτες είχαν την ευκαιρία να δουν πρώτες εκδόσεις των βιβλίων του Λευκάδιου Χερν, καθώς και τα ιαπωνικά παραμύθια τυπωμένα σε χαρτί κρεπ, από τη συλλογή του Τάκη Ευσταθίου.
με τα σπάνια βιβλία του Λευκάδιου Χερν, που παραχώρησε ο Τάκης Ευσταθίου στο Ίδρυμα
για τις ανάγκες της έκθεσης.
Το καλοκαίρι του 2014, από 4-6 Ιουλίου, θα γίνει στη Λευκάδα Ελληνο-Ιαπωνικό Συμπόσιο για τα 110 χρόνια από τον θάνατο του Λευκάδιου Χερν. Στις 3 Ιουλίου θα γίνει μεγάλη μουσική εκδήλωση στο Αμερικανικό Κολέγιο Αθηνών, υποδοχής της ιαπωνικής αποστολής. Υπεύθυνη για την οργάνωση του Συμποσίου είναι η Σόκο Κοϊζούμι και πρόεδρος ο Μπον Κοϊζούμι.
Οι εκδηλώσεις του Συμποσίου θα συνεχιστούν στην Κέρκυρα, όπου υπάρχει σημαντικό μουσείο ασιατικής τέχνης.
Όλα αυτά με την ακούραστη φροντίδα του Τάκη Ευσταθίου, του ανθρώπου που έφερε τον Λευκάδιο Χερν πίσω στον τόπο του, και τη συνεργασία του με την οικογένεια του Λευκάδιου Χερν και ιδιαίτερα με τη Σόκο Κοϊζούμι. Στη Σόκο οφείλεται η επιμέλεια και η οργάνωση όλων των εκθέσεων που έχουν γίνει προς τιμήν του Λευκάδιου Χερν.
Τι είναι αυτό που συγκίνησε τόσο τον Τάκη Ευσταθίου, ώστε ν’ ασχολείται τόσα χρόνια χωρίς διακοπή με τον Λευκάδιο Χερν;
«Το πνεύμα του Λευκάδιου Χερν είναι το αρχαίο ελληνικό πνεύμα. Ήταν ένα παιδί ορφανό από τεσσάρων ετών, που κατόρθωσε να φτιάξει τη δική του ζωή, χωρίς να τον αποπροσανατολίσει το θρησκόληπτο περιβάλλον, χωρίς να τον παρασύρει ο υπόκοσμος, χωρίς να τον λυγίσει η φτώχεια και η εξαθλίωση. Αντιμετώπιζε τα πράγματα με ειλικρίνεια και συνείδηση. Είχε άνοδο και ποτέ κάθοδο. Και πέθανε νέος, χωρίς να γνωρίσει την παρακμή που ακολουθεί την ακμή. Δεν ολοκλήρωσε το έργο που οραματίστηκε. Ήθελε να του επιτρέψει ο χρόνος να ασχοληθεί και με άλλα είδη λογοτεχνίας. Δεν πρόλαβε. Πέθανε σε ηλικία 54 ετών. Αυτά που έκανε ήταν παραγγελίες εκδοτών, για να του αποφέρουν χρήματα για την οικογένειά του. Ό,τι έκανε το έκανε για τους άλλους. Όπως και η εργασία του, η διδασκαλία. Ήταν μια προσφορά προς τους άλλους.»
Το σύντομο βιογραφικό σημείωμα του Τάκη Ευσταθίου επιμελήθηκε η Τέτη Σώλου, μεταφράστρια έργων του Λευκάδιου Χερν.
This short historical document of Takis Efstathiou is written by Tety Solou, translator of Lafcadio Hearn books.
This short historical document of Takis Efstathiou is written by Tety Solou, translator of Lafcadio Hearn books.
